Adblue – co to jest i jakie ma działanie?

Stan środowiska naturalnego to coraz większe zmartwienie ludzkości. Nic więc dziwnego, że najnowsze normy emisji spalin są znacznie ostrzejsze od tych sprzed kilkunastu lat. W Europie część samochodów, które chcą spełniać wymagania, muszą wykorzystywać specjalny układ SCR i płyn AdBlue – co to takiego i co musisz o nim wiedzieć?

Zaostrzenie norm emisji spalin w Europie a nowe rozwiązania

W ciągu ostatnich kilkunastu lat normy emisji spalin dla aut poruszających się po europejskich drogach stawały się coraz bardziej rygorystyczne. Aby samochód w ogóle mógł być dopuszczony do sprzedaży na terenie Europy, musiał spełniać te normy.

By uzyskać niską emisję tlenków azotu (do 0,08 g/km), producenci samochodów z silnikami diesla musieli wprowadzić nowe rozwiązanie – układ SCR, który wykorzystuje płyn AdBlue.

Spis treści:

  1. Jakie są aktualne normy emisji spalin dla silników diesla?
  2. Rozwiązanie problemu zbyt wysokiej emisji – układ SCR
  3. AdBlue – co to takiego? Zastosowanie
  4. Na co trzeba uważać, stosując AdBlue?
  5. Jak często trzeba uzupełniać zbiornik AdBlue? Cena płynu, pojemności zbiorników, spalanie
  6. Brak AdBlue a działanie samochodu


Jakie są aktualne normy emisji spalin dla silników diesla?

Trwają już prace nad sformułowaniem normy EURO 7 w celu większego ograniczenia emisji spalin przez samochody. Obecnie obowiązuje norma 6d, która jest dosyć rygorystyczna. W rzeczywistości jednak nowe przepisy sprawiły, że produkowane dziś auta znacznie mniej szkodzą środowisku.

Nie ulega wątpliwości, że przyszłość motoryzacji to pojazdy zasilane energią elektryczną. Potrzeba jednak jeszcze lat, żeby auta z silnikami benzynowymi i zasilanymi olejem napędowym zniknęły z dróg.

Wymogi dla aktualnie obowiązującej normy EURO 6 dla pojazdów korzystających z silników wysokoprężnych (diesli) wynoszą:

  • CO: 0,5 g/km
  • NOx: 0,08 g/km
  • HC+NOx: 0,17 g/km
  • PM: 0,0045 g/km
  • Cząstki stałe: 6,0×10^11


Rozwiązanie problemu zbyt wysokiej emisji – układ SCR

Zacząć należy od krótkiego wyjaśnienia – co to jest AdBlue? To specjalny płyn eksploatacyjny, który wykorzystuje się jedynie w pojazdach, które zostały wyposażone w układ selektywnej redukcji katalitycznej SCR.

Zanim w ogóle zaczniesz zastanawiać się, jak działa AdBlue i jaka marka jest najlepsza, musisz dowiedzieć się, czy Twój samochód w ogóle potrzebuje tego środka.

Układy SCR to część wszystkich samochodów ciężarowych, autobusów, a także niektórych aut osobowych wyprodukowanych od 2011 roku, spełniających normę emisji spalin EURO 5.

Budowa układu SCR

Pojazdy z silnikami diesla produkowane od 2015 roku, spełniające normę emisji spalin EURO 6, również są wyposażone w układ SCR. Składa się on z:
  • osobnego zbiornika na płyn AdBlue, niepowiązanego ze zbiornikiem paliwowym,
  • katalizatora SCR, zamontowanego w układzie wydechowym,
  • wtryskiwacza płynu AdBlue, umieszczonego w katalizatorze SCR,
  • pompy płynu AdBlue,
  • czujników poziomu tlenków azotu w spalinach i sterownika.
Katalizator może mieć też grzałkę elektryczną, która czerpie energię z instalacji elektrycznej pojazdu.

Jak sprawdzić, czy Twój samochód ma układ SCR?

Sprzedawca powinien poinformować o tym, że samochód jest wyposażony w układ SCR. Tę informację znajdziesz również w instrukcji obsługi samochodu.

Możesz też zauważyć specjalny, charakterystyczny wlew dla płynu AdBlue – ma niebieski korek z odpowiednim oznaczeniem. Znajduje się on najczęściej obok wlewu paliwa (chociaż może być też w środku bagażnika), mimo że nie jest z nim połączony.

Pamiętaj, aby nie pomylić wlewu paliwowego z wlewem AdBlue – co to może spowodować? Uszkodzenie elementów układu napędowego – silnika, pompy paliwowej itp.

AdBlue – co to takiego? Zastosowanie

zasięg płynu Adblue

Wiesz już, czym jest układ SCR. Pora więc dowiedzieć się więcej o płynie AdBlue – co to takiego?

Środek ten jest stosowany wyłącznie w układach SCR. Musisz o tym pamiętać, ponieważ ma on szczególne właściwości. Jego kontakt z metalowymi elementami pojazdu lub (co gorsza) silnikiem może prowadzić do jego nieodwracalnego uszkodzenia. O tym jednak nieco później…

Zastanawiasz się, co to jest AdBlue i jakie jest jego działanie? Płyn ten ma neutralizować szkodliwe cząstki tlenków azotu i zobojętniać je podczas reakcji chemicznej zachodzącej w bardzo wysokiej temperaturze.


Czy są dostępne różne płyny AdBlue?

Płyny AdBlue są wytwarzane przez różnych producentów. Mogą różnić się nieznacznie ceną, pojemnością, kształtem butelki i wygodą przelewania do zbiornika, ale zawsze mają ten sam skład!

AdBlue składa się:

  • w 32,5% z mocznika syntetycznego,
  • w 67,5% z wody zdemineralizowanej.

Środek ten jest produkowany w zakładach chemicznych skupiających swoją działalność wokół wytwarzania amoniaku. Substancje używane do produkcji mocznika to dwutlenek węgla (CO2) oraz amoniak (NH3). Reagują one ze sobą pod wysokim ciśnieniem, czego efektem jest powstanie karbaminianu amonu.

Następnie doprowadza się do powolnego rozkładu tego związku, aby otrzymać mocznik (w formie białego granulatu) oraz wodę.


Co dzieje się z AdBlue w trakcie pracy samochodu?

Sterownik silnika komunikuje się z czujnikami poziomu tlenków azotu w spalinach i analizuje przesłane do niego dane.

Praca pompy i wtryskiwacza, dawkujących płyn AdBlue do katalizatora, jest całkowicie zależna od informacji pochodzących z czujników i prawidłowej pracy sterownika.

Kiedy zawartość tlenków azotu w spalinach jest za wysoka, odpowiednia ilość środka AdBlue zostaje podana przez pompę i wtryskiwacze. Gorące spaliny i dawka substancji mieszają się w mieszalniku katalizatora SCR.

Dzięki wysokiej temperaturze AdBlue reaguje z cząsteczkami tlenku azotu ze spalin. W wyniku reakcji dochodzi do ich rozbicia na neutralny azot, parę wodną i małą ilość dwutlenku węgla. Skutkiem jest ograniczenie przedostawania się do środowiska naturalnego dużej ilości szkodliwego tlenku azotu.

Na co trzeba uważać, stosując AdBlue?

uzupełnianie płynu Adblue

Kupując samochód z układem SCR, musisz zdawać sobie sprawę z tego, że mrozy nie są dobre dla płynu AdBlue – co to oznacza?

Środek AdBlue nie jest odporny na silny mróz. Ulega krystalizacji już w temperaturze minus 11 stopni Celsjusza. Jeżeli zamieszkujesz wyjątkowo zimny region, musisz zadbać o to, aby trzymać samochód z układem SCR w odpowiednio ciepłym miejscu (np. w garażu).

Z oczywistych względów nie jest to wcale mały problem. Nie każdy ma dostęp do hali garażowej pod domem, a liczba garaży do wynajęcia w miastach jest ograniczona, nie mówiąc już o kosztach dzierżawy.

Pewne jest jedno – zamarznięcie AdBlue w układzie SCR może doprowadzić do uszkodzenia pompy, która jest wykonana z tworzywa sztucznego. Konieczna może być wówczas wymiana niektórych drogich (nawet bardzo) części.

Ponadto AdBlue jest silnie korozyjny. O ile oblanie samochodu płynem do spryskiwaczy nie będzie miało żadnych poważnych skutków, o tyle rozlanie AdBlue może mocno uderzyć po kieszeni właściciela samochodu.

Charakterystyczne opakowania z wyprofilowanym lejkiem, w jakich można kupić AdBlue zmniejszają ryzyko oblania metalowych elementów samochodu. Pompa, która przemiesza środek do wtryskiwacza, jest wykonana z tworzywa sztucznego, dzięki czemu AdBlue nie ma kontaktu z metalem.

W przypadku AdBlue trzeba jednak zachować ostrożność niezależnie od tego, czy tankujesz z dystrybutora, czy dolewasz z opakowania.

Rozlane na karoserię lub metalowe elementy krople płynu trzeba jak najszybciej zetrzeć. Środek może uszkodzić lakier, a także przyspieszyć korodowanie różnych elementów. Najlepiej zawsze uzupełniać AdBlue do pełna, aby ograniczyć częstość jego dolewania.

Jeżeli dolewasz AdBlue do zbiornika z opakowania, dobrze będzie, jeżeli od razu zużyjesz całe, a opakowanie wyrzucisz. Jeżeli płyn rozleje się w bagażniku, konsekwencje dla stanu auta mogą być poważne. Zaleca się przewożenie jedynie fabrycznie zamkniętych opakowań tego środka.

Jak często trzeba uzupełniać zbiornik AdBlue? Cena płynu, pojemności zbiorników, spalanie

Częstość uzupełniania AdBlue w samochodzie zależy od tego, jakie jest zużycie konkretnego auta (nie mylić zużycia AdBlue ze zużyciem paliwa). Istotna jest także wielkość zbiornika w pojeździe. Im większy, tym rzadziej trzeba dolewać płynu – oczywiście zakładając, że kierowca zawsze dolewa do pełna.

Zbiorniki na środek AdBlue w pojazdach osobowych zazwyczaj mają pojemność od 12 do 18 litrów.

Trudno określić zużycie tego płynu, ponieważ dla każdego samochodu jest inne. Zużycie AdBlue zależy między innymi od:

  • silnika,
  • zużycia paliwa,
  • ukształtowania terenu,
  • stylu jazdy kierowcy.

Szacuje się, że auto może zużywać od 1 do 3 litrów AdBlue na 1000 kilometrów, co oznacza, że jeżeli samochód nie jest naszym narzędziem pracy, wcale nie trzeba dolewać tego płynu aż tak często.

Najniższe ceny AdBlue w dużych opakowaniach to około 7 zł za litr, natomiast wygodniejsze (i bezpieczniejsze dla samochodu), wyprofilowane butelki to wydatek rzędu nawet 20 zł za litr. Tankując AdBlue z dystrybutora zapłacisz najmniej – obecnie około 5 zł za litr.

Co stanie się, jeżeli nie zdążysz uzupełnić AdBlue?

Pierwsza konsekwencja to ostrzeżenie o niskim poziomie płynu AdBlue – co to za forma komunikatu?

Na desce rozdzielczej auta pojawi się kontrolka. O tym, jak wygląda kontrolka niskiego poziomu płynu AdBlue dowiesz się z instrukcji swojego pojazdu.

W niektórych pojazdach stosowna informacja może też być wyświetlana na ekranie komputera pokładowego i przyjąć formę komunikatu tekstowego.

Pierwsze informacje na temat zmniejszającego się zapasu środka AdBlue powinny się pojawić, kiedy aktualny poziom będzie pozwalał na przejechanie około 2000 kilometrów.

Płyn do układu SCR można kupić na stacjach benzynowych (zatankować go z dystrybutora lub kupić w specjalnej butelce), w sieci oraz w sklepach motoryzacyjnych.


Brak AdBlue a działanie samochodu

ekspertka Autohero tłumaczy działanie Adblue

Brak AdBlue nie skutkuje uszkodzeniem samochodu – ani silnika, ani żadnej innej części. Zauważalną konsekwencją nieuzupełnienia tego płynu może być za to automatyczne obniżenie mocy silnika poprzez komputer zarządzający pracą jednostki napędowej.

Nie będzie to złe dla samochodu. Taki zabieg ma na celu obniżenie emisji spalin do momentu, w którym auto będzie mogło znowu skorzystać z układu SCR.

Moc silnika może zostać obniżona o nawet 40%, co jest irytujące, ale nie jest powodem do niepokoju. Konieczne jest po prostu jak najszybsze uzupełnienie płynu.

Gorzej, jeżeli okaże się, że komputer sterujący pracą jednostki napędowej zablokuje możliwość uruchomienia silnika. Wtedy dalej nie pojedziesz. Pojazd uda się odpalić dopiero po uzupełnieniu środka.

Właśnie z tego powodu właściciele aut wyposażonych w układ SCR powinni upewnić się (zwłaszcza przed dłuższymi trasami), że posiadają odpowiedni zapas płynu AdBlue.

Warto dobrze poznać swoje auto – jego zalety i ograniczenia – aby nic nie zaskoczyło nas podczas zarówno krótszych, jak i dłuższych podróży.

W ofercie Autohero znajdziesz ciekawe modele aut wyposażone w układ SCR. Zadbaj o środowisko i kup samochód wyposażony w rozwiązania ograniczające jego negatywny wpływ na środowisko naturalne.

Znajdź samochód, który do Ciebie pasuje
Znajdź samochód